ด้วยสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี อย่างหาที่สุดมิได้ ที่ทรงมีพระราชกรณียกิจด้านการพัฒนาส่งเสริม และสนับสนุนการศึกษาอย่างกว้างขวาง ทั้งที่เป็นพระราชกรณียกิจที่ทรงได้รับความไว้วางพระราชหฤทัยจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวให้ทรงสืบสานดำเนินการ และพระราชกรณียกิจในโครงการตามพระราชดำริ ซึ่งครอบคลุมการศึกษาทุกระดับและเกี่ยวข้องกับกิจกรรมที่เป็นแบบอย่างการพัฒนาการศึกษาทั้งในด้านการก่อตั้งสถานศึกษา โครงการทางการศึกษาต่าง ๆ ทุนมูลนิธิ ห้องสมุด พิพิธภัณฑ์ สมาคม มูลนิธิในพระราชูปถัมภ์ และอื่นๆ
ในปี พ.ศ. ๒๕๕๑ ศาสตราจารย์เกียรติคุณ ทันตแพทย์ สมศักดิ์ จักรไพวงศ์ ปัจจุบันดำรงตำแหน่งประธานราชวิทยาลัยทันตแพทย์แห่งประเทศไทยในพระบรมราชูปถัมภ์ ซึ่งได้ทำหน้าที่เป็นผู้รักษาราชการแทนอธิการบดีมหาวิทยาลัยมหาสารคาม ในช่วงนั้น ได้ให้มหาวิทยาลัยมหาสารคามเข้าร่วมการถวายงาน ในโครงการพระราชทานความช่วยเหลือแก่ราชอาณาจักรกัมพูชา ด้านการศึกษา ตามพระราชดำริ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ซึ่งมีท่านพลเอกวาภิรมย์ มนัสรังษี รองสมุหราชองครักษ์ เป็นประธานโครงการฯ ต่อมา สภามหาวิทยาลัยมหาสารคามได้มอบให้ฝ่ายวางแผนและวิเทศสัมพันธ์ดำเนินการจัดตั้งกองทุนของมหาวิทยาลัยขึ้นมา เพื่อเป็นแหล่งทุนในการถวายงานในโครงการตามพระราชดำริในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี โดยได้จัดสรรทุนการศึกษาให้แก่นิสิตกัมพูชารุ่นแรก ประจำปีการศึกษา ๒๕๕๑
ในวันที่ ๑๕ กันยายน ๒๕๕๒ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ได้พระราชทานชื่อกองทุนดังกล่าวว่า “กองทุนสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี” ซึ่งได้ยังมีความปลาบปลื้มและสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณเป็นล้นพ้นมาสู่นิสิตและคณาจารย์ของมหาวิทยาลัยมหาสารคาม ดังนั้น สภามหาวิทยาลัยมหาสารคามจึงได้มีมติเป็นเอกฉันท์ในการประชุม ครั้งที่ ๙/๒๕๕๒ เมื่อวันที่ ๒๕ กันยายน ๒๕๕๒ อนุมัติให้จัดตั้งกองทุนสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
และประจำปีการศึกษา ๒๕๕๖ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ได้เริ่มถวายงานในโครงการพระราชทานความช่วยเหลือแก่ราชอาณาจักรกัมพูชา ด้านสาธารณสุข ตามพระราชดำริสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี โดยได้จัดสรรทุนการศึกษาให้แก่นักเรียนกัมพูชารุ่นแรกที่มาจากจังหวัดรัตนคีรี จังหวัดมณฑลคีรี ราชอาณาจักรกัมพูชา เข้าศึกษาในระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย (มัธยมศึกษาชั้นปีที่ ๔–๖) สังกัด โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยมหาสารคาม (ฝ่ายมัธยม) ประจำปีการศึกษา ๒๕๕๖ ซึ่งมีเงื่อนไขข้อตกลงการให้ทุนการศึกษาตามโครงการพระราชทานความช่วยเหลือแก่ราชอาณาจักรกัมพูชา ด้านสาธารณสุข โดยสนับสนุนทุนการศึกษาค่าใช้จ่ายรายเดือนตลอดหลักสูตร จำนวนเงินเดือน ๆ ละ ๕,๐๐๐ บาทต่อคน ตั้งแต่ในระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย (มัธยมศึกษาชั้นปีที่ ๔–๖) สังกัด โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยมหาสารคาม (ฝ่ายมัธยม) จนจบในระดับปริญญาตรี เฉพาะด้านวิทยาศาสตร์สุขภาพ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม (คณะแพทยศาสตร์, คณะสาธารณสุขศาสตร์, คณะพยาบาลศาสตร์ และคณะเภสัชศาสตร์) และต้องเป็นนักเรียนที่มาจากจังหวัดรัตนคีรี จังหวัดมณฑลคีรี ราชอาณาจักรกัมพูชา เท่านั้น
ทั้งนี้ มหาวิทยาลัยมหาสารคามมีความมุ่งหวังเป็นอย่างยิ่งว่า เมื่อนิสิตได้สำเร็จการศึกษาแล้ว จะกลายเป็นกำลังสำคัญของชาติ โดยนำความรู้ที่ได้ศึกษาและร่ำเรียนมาไปใช้ในการพัฒนาประเทศของตนและนอกเหนือจากนี้ยังเป็นการสร้างความสัมพันธ์ระหว่างประเทศไทยและประเทศกัมพูชาที่ได้มีความสัมพันธ์อันดีต่อกันเรื่อยมาตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน